Pagina's

zaterdag 18 september 2010

De vonk van theater

Soms komt alles bij elkaar: het spel, de dialogen die grappig ontroerend en pakkend zijn, de casting die klopt, heftig en intens gebruikt decor, en een goed script. Ik heb het over het theaterstuk "Plastische Vervorming", gespeeld door Het Arsenaal en Jetzt in de - nog in gebruik zijnde - HTM tramremise in Den Haag.
Gisteravond ... na een dollemansrit van huis naar Den Haag via een noodzakelijke omleiding langs Leiden omdat de A12 potdicht stond met 20 km file vanwege een ongeluk, en wij dus te laat gingen komen op de voorstelling, en ik zonder succes 1,5 uur rijdend door de regen een "relax, want we kunnen er toch niets aan doen"-mantra op mijzelf uitoefende ... genoten wij van deze voorstelling van ruim 1 uur en 3/4 uur.
Yes! En geen moment fladderde mijn aandacht weg, dacht ik aan: "goh, morgen moet ik zelf nog optreden... hoe ging dat 'loopje' ook al weer?" of "zouden we 1, 2 of geen bonnen hebben binnen gesleept?" of "hoe laat was het ook al weer klaar, want ik moet zo nodig plassen!". Niks van dat alles, ik zat ín het stuk, ín het verhaal, ín de spelers, ín de muziek. Dan moet er iets ontzettend kloppen, want ... zo mooi vind ik niet alle theaterstukken. Is het spel 'nét niet' of het verhaal gewoon heel vervelend. In dit stuk klopte het.
In "Plastische Vervorming" gaat het - in mijn ogen - over de ogenschijnlijk onzichtbare en onafhankelijke loop van levens en gebeurtenissen, een spel van toevalligheden. Terwijl als je goed kijkt, er loepzuivere samenloop van lijnen en pijnlijk confronterende kruispunten aan te wijzen zijn, die de verwevenheid en onderlinge afhankelijkheid van ons als mensen weer zo duidelijk maakt. Niets staat op zich. Alles blijkt anders te zijn als je goed kijkt. Niet per se mooier dan jezelf bedacht had, wel realistischer. En dat gebeurt er dan ook met de hoofdrolspeelster in het stuk: zij ontdekt de loop van de lijnen, de onderlinge verbondenheden, die een nieuw beeld van haar vader creëren, wie hij echt was en waarom hij de dingen deed zoals hij ze deed.
Dat brengt mij bij mijn eigen gedachtenpuzzel van deze week, die ontstond naar aanleiding van een interne Baak-training die op zijn zachts gezegd het een en ander bij mij losmaakte. Ik kwam erop uit dat wat er gebeurde in die training en wat ik daar verder te leren heb, te maken heeft met 'omgaan met imperfectie', ofwel realistisch worden over hoe het leven in elkaar zit. Het gaat erom dat iemand- dat kan ik zelf zijn of iemand anders - per definitie 'imperfect' is, omdat wij nooit kunnen voldoen aan de door ons zelf geschapen ideaalbeelden. Als mensen die: altijd goed, aardig, slim, precies, invoelend, eerlijk,.... zijn. Waardoor je het áltijd eens bent, elkaar snapt, aardig bent voor elkaar, geen conflicten hebt, elkaar geen pijn doet. Want zo 'perfect' zijn we nu eenmaal niet. Daar zijn we mens voor. En als je dat ziet, écht wilt en kunt zien, zie je het ware leven. In al zijn prachtige pijnlijkheid en raakbaarheid.

ps. wil jij ook naar dit stuk - zeker doen! - dan heb je nog tot eind oktober de kans.
meer info op: www.theatergroephetarsenaal.nl

dinsdag 7 september 2010

Coachen vanuit contact

Vandaag bereid ik met mijn collega Godfried Ijsseling (http://godfriedijsseling.blogspot.com) de eerste module voor van een training voor beginnende coaches. Wat wil je leren als beginnende coach? Over het algemeen staat de leervraag "structuur van het coachingsgesprek" met stip op 1, ofwel: de vaardigheid om het gesprek vorm te geven en ergens "naartoe te werken". Logische vraag, als je hierin met gezond verstand praktijkervaring hebt opgedaan, maar een bepaald theoretisch kader en praktisch handvat mist. En dus niet goed weet waar een coachingsgesprek heen gaat en of dat met wat meer structuur gerichter zou zijn.
Het leuke is... dat weten wij (als meer ervaren coaches) ook nog steeds niet. Ja, wel over die handvatten, maar niet waar het coachingsgesprek heen gaat. Dat is namelijk zo oningevuld als het leven zelf. Uhuh! hoor ik je denken. Lekker dan! Doe ik daar een coach-opleiding voor? Ja en nee. Uiteraard bieden wij je methoden en structuur voor hoe je een gesprek kunt insteken. Zodat je aanpak bewust is en je bijv. met opzet aanstuurt op het vinden van "succesfactoren" en toewerkt naar een oplossing met de coachee voor diens nieuwe manier van handelen in een specifieke situatie.
Tegelijkertijd is onze visie: de relatie, het contact in het hier-en-nu, en daarin jouw houding als coach, is meer bepalend voor proces en resultaat, dan welke tool / methode / handvat dan ook. Als je je niet bewust bent van hoe jij kijkt, vanuit welke drijfveren jij coacht, welke (overdrachts)patronen kunnen opspelen bij jou in reactie op je klant... dan raak je alsnog verdwaald met je coachee in een onzichtbaar web van verwarring. Speel jij, voordat je het doorhebt, een rol in het verhaal van de ander, en de ander in jouw verhaal. In plaats van dat je met een open blik en open hart daadwerkelijk met de ander in contact staat en de intentie van iemand kunt 'zien' onder diens, soms minder fraaie of verhullende of afwerende, gedrag.
Dus ja, daar gaan we voor: het boven tafel krijgen van "jouw verhaal", jouw onderliggende drijfveren, overtuigingen, manier van kijken naar de wereld. Om vanuit daar te oefenen met een "open blik" waarmee je de ander werkelijk ontmoet i.p.v. vanuit een gekleurde bril. En dat vraagt van ons, als trainers, hetzelfde te doen: ook met de billen bloot en onze eigen verhalen op tafel hebben. Spannend maar ook zo "waarachtig" om te doen, dat ik er zin in heb. Coaches in spé, here we go!